Evropski principi i organi uprave u Bosni i Hercegovini
Abstract
Bosna iHercegovina, kaoi ostale države jugoistočne Evrope koje se prijavljujuza članstvou Evropskoj uniji (EU), mora izvršiti reformu svoje javne administracije odnosno organa uprave kako bi zadovoljila kriterije za pristup dogovorene u Kopenhagenu i Madridu. Većina područjavlade pokrivaju ili na njih utječe acquis communautaire (ukupno zakonodavstvo Evropske zajednice). U različitim domenimaacquisa ciljevi i sadržaj reformi su prilično jasni. Dakle, zemlje koje se kandidiraju moraju prenijeti zakonodavstvo Evropske zajednice na domaći pravni poredak, zatim ga implementirati i provoditi. Vremenom je među demokratskim zemljama postignut opći konsenzus o ključnim komponentama edobruprave. Ove komponente
uključuju principe vladavine zakona –pouzdanost, predvidljivost, odgovornost itransparentnost, kao i tehničku i upravljačku sposobnost, organizacionu sposobnost i učešće građana. Uprkos nedostatku acquis communautairea, ovaj konsenzus je rezultirao principimaza javnu administraciju koje su prihvatile države članice EU s različitim pravnim tradicijama i različitim sistemima upravljanja. Tokom postojanja EU ovi principi su više puta definirani i prečišćavani kroz odluke nacionalnih sudova, a potom i kroz pravosuđe Evropskog suda pravde. Prihvaćeni principi javne administracije među državama članicama EU sačinjavaju uvjete Evropskog administrativnog prostora. Zemlje koje se prijavljuju zaprijem u EU, dakle i Bosna i Hercegovina, moraju voditi računa o ovim standar dima pri izradi i razvoju svoje javne administracije. IakoEvropski administrativni prostor ne predstavlja nastavak acquis communautair ea, on ipak može poslužiti kao urnek – model za reformu javne administracije u zemljama koje se kandidiraju. Nivo i obimu kojem zemlja kandidat prihvaća ove principe javne administracije i pridržava se standarda Evropskog administrativnog prostora ukazuje na sposobnost njene javne administracije da efikasno implementira acquis communautaire u skladu s kriterijima koje je Vijeće Evrope jasno istaklo u Kopenhagenu i Madridu. Kapaciteti javne uprave u Bosni i Hercegovini povećavali su se tposljednjih dvanaest godina, a time je svaki nivo vlade postajao sposobniji za ispunjavanje svojih osnovnih odgovornosti. S vremenom su se povećavala i očekivanja građana. Osiguranje osnovne državne uprave nije više dovoljno; svi građani priželjkuju održiv ekonomski i društveni razvoj u okviru članstvaEUu. U cilju ispunjavanja zahtjeva građana, kao i približavanja evr opskim integracijama, javna uprava Bosne i Hercegovine mora proći kroz proces unapređenja i reforme na putu ka punom članstvu u EU. U tom kontekstu ovaj rad pokušava dati određene segmenteodnosno dio premisa izaključaka u vezi s ovim državnopravnim reformiranjem Bosne i Hercegovine.