Dosezi i pretpostavke ubrzanja integracije Bosne i Hercegovine u Evropsku uniju i NATO savez
Abstract
Država Bosna i Hercegovina je iz troipogodišnjeg rata 1992–1995. godine izašla sa velikim posljedicama usljed razaranja privrede i infrastrukture. Velike posljedice su bile i u socijalno-kulturološkoj sferi. Više od milion državljana Bosne i Hercegovine bilo je u statusu izbjeglice u zemljama Zapadne Evrope, SAD-a, Kanade i Australije. Interno raseljene osobe na prostoru Bosne i Hercegovine ostale su bez svojih domova. Obnova države Bosne i Hercegovine započela je nakon Dejtonskog mirovnog sporazuma, početkom 1996. godine. Dejtonski mirovni sporazum je uspostavio mir, ali i nefunkcionalnu državu. Sve strukture države izvedene su na etničkoj osnovi. Stranačke politike artikulisane na etničkoj osnovi nemaju istorijsku prohodnost da oblikuju konsenzus o državnom razvoju Bosne i Hercegovine. Svojim civilnim i mirovnim snagama međunarodna zajednica je sa Institucijom visokog predstavnika međunarodne zajednice i specijalnog predstavnika Evropske unije te vojnim mirovnim snagama omogućila izgradnju mira i tranziciju bosanskohercegovačkog društva. Izgradnja mira u prvim decenijama XXI stoljeća odvija se na geopolitici utemeljenoj Dejtonskim mirovnim sporazumom i geopolitici evroatlantskih integracija. Angažovanjem međunarodne zajednice i Evropske unije, osim u izgradnji mira, na temelju Dejtonskog mirovnog sporazuma uspostavljena je i osnova za istorijski projekt integracije Bosne i Hercegovine u Evropsku uniju i NATO savez. Time iz geopolitike Dejtonskog mirovnog sporazuma Bosna i Hercegovina postupno prelazi u geopolitiku evroatlantskih integracija sticanjem članstva u Evropskoj uniji i NATO savezu. Evroatlantske integracije se odvijaju u okviru internacionalizacije bosanskog pitanja kao pitanja izgradnje Bosne i Hercegovine kao samoodržive pravne države. Svoju samoodrživost Bosna i Hercegovina postiže provođenjem reformi i dobijanjem članstva u Evropskoj uniji i NATO savezu. Zbog toga se integracija Bosne i Hercegovine u Evropsku uniju i NATO savez javlja kao istorijski projekt izgradnje mira u postratnom i postdejtonskom vremenu. Zastoj u odvijanju integracije države Bosne i Hercegovine u Evropsku uniju i NATO savez može stvoriti uslove za djelovanje novih geopolitičkih silnica na prostoru Bosne i Hercegovine suprotnih konceptu evroatlantskih integracija.
