Promjena etničke strukture opština u Bosni i Hercegovini prema popisu stanovništva iz 2013. godine
Abstract
U istraživačkoj studiji o etničkoj strukturi opština u Bosni i Hercegovini prema popisima stanovništva iz 1991. i 2013. godine elaboriraju se promjene u demografskoj strukturi stanovništva koje su nastale od 1991. do 2013. godine. Posebna pažnja daje se promjeni etničke strukture stanovništva prema Popisu stanovništva iz 2013. godine. Jedinica posmatranja promjene etničke strukture stanovništva jeste opština kao osnovna teritorijalna – samoupravna jedinica u kojoj žive stanovnici jedne zemlje. Komparacija etničke strukture opština prema Popisu stanovništva iz 1991. sa etničkom strukturom prema Popisu stanovništva iz 2013. je pokazala da je došlo do radikalne promjene etničke strukture u opštinama Bosne i Hercegovine. Prema Popisu stanovništva Bosne i Hercegovine iz 2013. godine, dvije trećine opština imaju jednonacionalnu strukturu u postotku od 70% do 99%. Ovakve promjene etničke strukture uslovljene su politikom nasilnog etničkog čišćenja u vremenu rata i preovladavajućim uticajem etničkih stranaka u vršenju vlasti u postdejtonskom periodu. Etnička homogenizacija stanovništva ostvarena u vremenu rata 1992–1995. odvija se i u miru kao etnička teritorijalizacija. Etnička teritorijalizacija prostora ima svoju osnovu u etnopolitikama jednonacionalnih stranaka. Uslijed takvog društvenog kretanja na prostoru Bosne i Hercegovine su oblikovana područja sa dovršenom etničkom teritorijalizacijom. Ona se javljaju u vidu Republike Srpske za Srbe, zatim u vidu pet kantona za Bošnjake: Tuzlanski, Unsko-sanski, Sarajevski, Zeničko-dobojski i Bosansko-podrinjski. Za hrvatski narod kao etnički teritorijalizirani prostor iskazuje u: Zapadnohercegovački, Hercegbosanski i Posavski kanton. Višenacionalna struktura stanovništva održana je u gradu Mostaru, Distriktu Brčko i opštinama: Jajcu, Bosanskom Petrovcu, Vukosavlju, Jezeru, Donjem Žabaru, Gornjem Vakufu, Pelagićevu, Žepču i Busovači.
