Identiteti, antizapadnjaštvo i antiamerikanizam u kulturi srpskog društva
Abstract
Autor ovoga članka postavlja i nastoji da dokaže hipotezu po kojoj su antizapadnjaštvo i antiamerikanizam čvrsto ugrađeni u životni stil „prosečnog“ Srbina i da ih je teško istrgnuti iz njegovog identiteta. Periodi kulturne istorije Srbije vezani za promenu identiteta i „antiamerički“ životni stil u ovome radu uslovno se nazivaju predsocijalističkim, socijalističkim i postsocijalističkim i u svakom od njih nastoje se iznaći krucijalni razlozi (uzroci i posledice) antizapadnog i antiameričkog raspoloženja. Paradoksalno je da se ovo stanje ne menja više od dva veka unatrag, čak ni onda kada postoji svest o njegovoj štetnosti po interese sopstvenog društva i kulture. Takvi stavovi nisu samonikli u narodu, već su po pravilu konstruisani u krugovima vladajućih srpskih elita i koriste se kao političko sredstvo za manipulaciju, u cilju prisvajanja ili produženja vlasti. Koristeći prevashodno sociološki metod, autor pod istraživačku lupu retrospektivno stavlja kulturu Srbije, kako bi dokazao da se u smislu konstrukcije identiteta u dugom istorijskom periodu malo toga promenilo. Danas, u doba postmoderne kulture Srbija je i dalje u stanju predmodernosti – identiteti su u krizi jer se još uvek većinski doživljavaju kao statični i striktno određeni, a ne kao pluralni, fluidni i fragmentarni.